στον Μάνο Παυλάκη
Υπάρχει η εποχή που γίνεσαι, στην οποία ο χρόνος σε ανεβάζει ή σε κατακρημνίζει σε αυτό που θα είσαι. Υπάρχει αυτή η πρώτη εποχή του ανθρώπου, την οποία αφηγούνται πάμπολλα Bildungsroman με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Η εποχή αυτή είναι του Ηρακλή που πιάνει τον έναν άθλο πίσω από τον άλλο και τους σβήνει έναν έναν από τη λίστα: φροντιστήρια και σχολεία, προπονήσεις και πτυχία, μελέτη και έρωτες αδέξιοι, οι πρώτες κηδείες και κάθε λογής αποφοιτήσεις, γάμοι και γεννητούρια, διαζύγια και πρώτες δουλειές ή ημιαπασχόληση και πείνα, τεράστιες ματαιώσεις και μικρές καθημερινές πίκρες, στιγμές καθοριστικές και άλλες που σχεδόν αμέσως προορίζονται να γίνουν μικρές ιστορίες της νεότητας.
Και κάποια στιγμή όλα αυτά τελειώνουν και το βλέπουμε είτε να συμβαίνει όπως πιάνει το μάτι μας την κλεψύδρα σχεδόν να έχει αδειάσει ή και σαν αστραπή, βιβλικά κι απότομα.
Και μετά, όταν πια πάψουμε να γινόμαστε και πλεόν είμαστε, όταν πια τελειώσουν τα Bildungsroman, όταν πάψουμε να εξελισσόμαστε και να αλλάζουμε, όταν πιάσουμε ― και καλά ― εκείνο το αριστοτελικό τέλος, τι; Αποθεώνεται ο Ηρακλής και τέλος; Τι ιστορίες έχουμε να πούμε κατόπιν; Ολύμπιες καθημερινότητες και γαλήνιες κανονικότητες; Τη νηνεμία της ασφάλειας και την προσμονή της κρίσης της μέσης ηλικίας που θα μας βάλει στην τρίτη μας εποχή και ηλικία με αναταράξεις και επίγνωση της θνητότητας και του ίδιου του θανάτου; Χειρουργεία και ταξίδια αναψυχής;
Έτσι νομίζαμε. Αλλά καμμία σχέση.
Δεν υπάρχει μυθιστόρημα σαν το μυθιστόρημα της δεύτερης ηλικίας, είτε το διαβάζεις είτε το ζεις. Δεν υπάρχει αισιοδοξία και φιλοδοξία και ίμερος σαν των τριανταφεύγα και των σαράντα και των πενήντα. Κάτω από το φαινομενικό τίποτα και το τυπικό «τα ίδια» ανθίζουν και πεθαίνουν και ξανανθίζουν δεκάδες κόσμοι. Μπορεί να απουσιάζουν τα περιπετειώδη καθέκαστα και οι όλο αφέλεια και ανατροπές πλοκές των Bildungsroman αλλά επικρατεί ο ρυθμός εντός και η μεγάλη διάθεση, ο χρόνος είναι πυκνός και ο κόσμος εντός, το είπαμε, ανθίζει και πεθαίνει καρπίζοντας ή στον μαρασμό· λίγα ξεκινούν αλλά υπάρχουν πολλά, κάποια προοικονομημένα από την πρώτη εποχή και κάποια απροσδόκητα. Η δόξα της ζωής είναι λαμπρή και οι απελπισίες της ψηλαφητές, η χαρά της είναι βαθειά και ο πόνος της αναπόδραστος και αμετακίνητος.
Δεν γίνεσαι πια, είσαι και υπάρχεις.
Sraosha 