Δυο ανεπίκαιρες σκέψεις Νοέμβριο μήνα

Μες στου τρας τη χαρά

Το να μπορείς να μετέχεις στην υψηλή κουλτούρα προϋποθέτει δυστυχώς προνόμια ― παρά τα οράματα και τις επιδιώξεις του Υπαρκτού, στον οποίο έγινε σοβαρή απόπειρα να μαζικοποιηθεί η πρόσβαση στην υψηλή κουλτούρα.

Συνεπώς όσοι μεν απολαμβάνουμε την υψηλή κουλτούρα και ταυτόχρονα φετιχοποιούμε ή χαϊδεύουμε το τρας (εξωτικοποιώντας το λιγάκι) ίσως ξεχνάμε ότι για πάρα πολλούς ανθρώπους, και μάλιστα για όσους ανήκουν στις υποτελείς τάξεις, το τρας είναι το μόνο που τους προσφέρεται και είναι σκατά.

Γι’ αυτούς, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει με εμάς, το τρας δεν αποτελεί ευχάριστη κι ελαφρώς υπονομευτική εναλλακτική ανάπαυλα από την υψηλή κουλτούρα: αυτό τους δίνεται προς κατανάλωση, αυτό έχουν.

Κίτρινα εμβλήματα σε κόκκινο φόντο: ☭ και μακντόναλντς

Μέρος της δημόσιας εικαστικής μιζέριας στο αστικό τοπίο του υπαρκτού ήταν οι θηριώδεις προπαγανδιστικές αφίσες, τα υπερμεγέθη σφυροδρέπανα και λοιπά εμβλήματα των Λαϊκών Δημοκρατιών, προπαγανδιστικά σλόγκαν, τα τερατώδη πορτραίτα των Λένιν, Στάλιν, Δημητρόφ, Χότζα, Τσαουσέσκου και δεν συμμαζεύεται. Όλα αυτά τα ινδάλματα-μορμολύκεια κάλυπταν προσόψεις κτηρίων, κοσμούσαν πλατείες κι έσπαγαν τον τρόμο του κενού σε πρώην λευκούς τοίχους· όλα εξυμνούσαν ένα ανύπαρκτο ευτυχισμένο παρόν κι ευαγγελίζονταν ματαίως ένα λαμπρό κι ευτυχέστερο μέλλον.

Μέρος της δημόσιας εικαστικής μιζέριας στο αστικό τοπίο του δυτικού κόσμου είναι οι θηριώδεις διαφημιστικές αφίσες, οι υπερμεγέθεις στολισμοί διαδοχικών ανούσιων εορτών κατανάλωσης (θερινές διακοπές, Χαλογουήν, Χριστούγεννα, Βαλεντίνος, Πάσχα κτλ., με διάφορες εμβόλιμες μαλακίες) των οποίων τα προεόρτια επεκτείνονται εκτός κλίμακας, διαφημιστικά λογότυπα και σλόγκαν, τα τερατώδη πορτραίτα των εκάστοτε τηλεοπτικών και ποπ αστέρων και δεν συμμαζεύεται. Όλα αυτά τα ινδάλματα-μορμολύκεια καλύπτουν προσόψεις κτηρίων, κοσμούν πλατείες και σπάζουν τον τρόμο του κενού σε πρώην λευκούς τοίχους· όλα εξυμνούν ένα ανύπαρκτο ευτυχισμένο παρόν κι ευαγγελίζονται ματαίως ένα λαμπρό κι ευτυχέστερο μέλλον.

Θα ήθελα να προλάβω να δω όσο ζω τον αστικό δημόσιο χώρο να καταλαμβάνεται από ομορφιά και δημόσια πολυτέλεια, αν και αμφιβάλλω.